[Ataraxia] Trốn Và Tìm - Tâm lý học của sự tự huyễn - Neel Burton

Sự tự huyễn (‘self-deception’) - con dao hai lưỡi gây ra nhiều bi kịch tột cùng cho nhân loại và đến ngày nay vẫn là một hiện tượng phổ biến trong xã hội hiện đại. Sự tự huyễn – được coi là những cơ chế phòng vệ của bản ngã, có thể giúp chúng ta sống tốt hơn,  gặt hái được nhiều điều hơn trong cuộc sống nhưng đồng thời, nó cũng làm lộ rõ bản chất, khao khát sâu thẳm của một con người thông qua những vui buồn, giận dữ, sợ hãi, mộng mơ... 

Những cơ chế phòng vệ này như chiếc mặt nạ mà trong quá trình trưởng thành - từ một đứa trẻ cho đến khi trở thành người lớn chúng ta dần phải khoác lên để bảo vệ cho sự tồn tại của mình với mong muốn được xung quanh đón nhận, yêu thương, coi trọng. Theo thời gian, những công cụ này  không còn lành mạnh, chiếc mặt nạ không còn phù hợp và dần trở thành rào cản gây nên sự mất kết nối của cá nhân với chính mình, với những người xung quanh và với những niềm vui chân thực ở hiện tại. 

Với “Trốn và tìm”, nét đặc sắc của cuốn sách là ở đó, tác giả Neel Burton lựa chọn luận bàn về sự tự huyễn với hướng tiếp cận từ cơ chế phòng vệ cái tôi, bằng cách viết thẳng thắn, nguồn ví dụ phong phú giúp độc giả có thêm kiến thức và sáng tỏ về một vấn đề tâm lý học đương đại thường bị bỏ ngỏ. Cuốn sách được chia thành năm phần, mỗi phần tương ứng với một loại cơ chế phòng vệ cái tôi xoay quanh một hoạt động căn bản gồm:
● Trừu tượng hóa
● Chuyển hóa
● Trốn tránh bằng gian lận hoặc ảo tưởng
● Trốn tránh thông qua con người hoặc thế giới; và
● Phóng chiếu

Không có gì mệt mỏi và về lâu dài, khó chịu hơn việc nỗ lực mỗi ngày để tin vào những điều ngày càng trở nên khó tin. Từ bỏ những nỗ lực này là điều kiện tất yếu để có hạnh phúc vững chắc và lâu bền.