Hài kịch nhầm lẫn - William Shakespeare

Hài kịch nhầm lẫn (The Comedy of Errors) là một trong những vở kịch đầu tiên của Shakespeare, có thể là vở đầu tiên của ông. Vở kịch được viết vào khoảng thời gian giữa năm 1589 và 1594, mặc dù nó không được in cho đến năm 1623, khi xuất hiện trong tập First Folio. Đây cũng là vở kịch ngắn nhất của Shakespeare với khoảng 1.756 câu. Tất cả các vở kịch còn lại đều có ít nhất 2.000 câu.

Là một tác phẩm đầu tay, Hài kịch nhầm lẫn thiếu hầu hết các đặc điểm mà chúng ta liên tưởng đến những kiệt tác của Shakespeare. Nó không có lời thoại hay thơ ca xuất sắc, không có nhân vật nào thực sự ấn tượng, và đáng chú ý nhất là cốt truyện của nó khó có thể coi là nghiêm túc. Trong tất cả các vở kịch của Shakespeare, Hài kịch nhầm lẫn gần giống nhất với một vở kịch vui nhộn (farce), thuần túy và đơn giản, mà Từ điển Oxford English Dictionary định nghĩa là “một tác phẩm kịch (thường ngắn) có mục đích duy nhất là gây cười” . 

Vở kịch này vừa ngắn vừa hài hước, nhưng còn hơn thế nữa. Thiên tài của Shakespeare nằm ở mối quan tâm của ông đối với bản chất con người và ở đây ông đã nâng tầm một vở kịch vui nhộn thông thường bằng cách đưa ra những miêu tả về thân phận của con người. Ông trình bày và giải quyết những sự chia cách và lo lắng, khơi gợi sự đồng cảm và kích thích lòng trắc ẩn. Khi xem hoặc đọc Hài kịch nhầm lẫn, chúng ta sẽ nhận thức được giá trị của mối quan hệ với người khác đối với một cá nhân. Ngoài ra, vở kịch trình bày các khía cạnh về tình trạng của phụ nữ trong xã hội thời Elizabeth, một vấn đề mà Shakespeare thường đề cập đến. Sức mạnh cứu rỗi của tình yêu, một chủ đề sâu sắc trong nhiều tác phẩm sau này của nhà soạn kịch, cũng được trình bày ở đây, báo trước những cách diễn đạt tinh tế hơn. Trong viễn cảnh này, Harold Bloom, Giáo sư Sterling của Đại học Yale, nhà phê bình được xem là nổi tiếng nhất thế kỷ XX trong thế giới Anh ngữ, đã nhận định khái quát về tác phẩm này như sau: 

"Hài kịch nhầm lẫn pha trộn một cách điên cuồng giữa trò hề vui nhộn với sự lãng mạn hư ảo. Shakespeare tiếp tục sáng tác những vở hài kịch hay nhất trong lịch sử phương Tây: Giấc mộng đêm hè (A Midsummer Night’s Dream), Địa đàng tìm thấy (As You Like It), Đêm thứ mười hai (Twelfth Night). Mặc dù phi thường, Hài kịch nhầm lẫn báo trước những kiệt tác này trong chiều sâu cá tính của Antipholus xứ Syracuse và thậm chí còn hơn thế nữa trong nhân cách của anh. Sự hướng nội thận trọng và khát khao sâu sắc để hoàn thiện của nhân vật này đã phá vỡ ranh giới của thể loại, như chúng ta vẫn luôn học hỏi và mong đợi từ Shakespeare."