Mục Đích Của Sáng Tạo

Tinh thần loài người đang bị cầm tù. Tôi gọi nhà tù này là "thế gian", là thực tại, là tất yếu thế gian... Con đường chân chính là con đường giải phóng tinh thần khỏi "thế gian", giải phóng tinh thần loài người khỏi cảnh làm tù nhân cho tất yếu... Tự do thoát khỏi những ràng buộc với "thế gian" và khỏi những thích ứng kiểu cơ hội với "thế gian" là thành quả vĩ đại của tinh thần. Lối thoát khỏi nô lệ đến với tự do, khỏi thù địch của thế gian đến với tình yêu của thế giới là con đường chiến thắng tội lỗi, chiến thắng bản tính thấp hèn. 

 Hành vi sáng tạo luôn là giải phóng và vượt bỏ. Nó bao hàm trải nghiệm về sức mạnh. Phát hiện ra hành vi sáng tạo này không phải là tiếng thét đau đớn, nỗi khổ đau thụ động, không phải là thổ lộ trữ tình. Sợ hãi, đau đớn, bạc nhược, cái chết cần phải bị sáng tạo khuất phục. Sáng tạo thực chất là lối thoát, là kết cục, là chiến thắng.

 Chỉ người nào trải nghiệm toàn bộ thế gian và tất cả những gì thuộc về thế gian, chỉ người nào chiến thắng khát vọng vị ngã tự cứu độ và phản tư vị kỷ đối với sức mạnh của mình, chỉ người nào giải phóng mình khỏi những cái biệt lập và chia rẽ, thì người đó mới trở thành người sáng tạo và có nhân cách.

 Chỉ giải phóng con người khỏi bản thân mới đưa con người đến với bản thân. Con đường sáng tạo là con đường hy sinh và đau khổ, song nó luôn là giải phóng khỏi mọi u sầu. 

 N. Berdyaev