Nghiên Cứu Về Mâu Tử

Đây là bản in lần thứ 3 của bản Nghiên cứu về Mâu Tử in năm 1982. Trong lần in này, có một số thay đổi về dẫn chứng tư liệu. Cụ thể là đối với Đạo Tạng, chúng tôi đã sử dụng  bản Trung Hoa Đạo Tạng của Hoa Hạ xuất bản xã, in tại Bắc Kinh Năm 2004 do Trương Kế Vũ chủ biên và được viết tắt là Đạo. Bộ Đạo tạng này có  cả thảy 50 tập. Số tập và số tờ được ghi chú theo bản in ấy. Về tư liệu lịch sử Trung Quốc, chúng tôi sử dụng bản Tứ bộ bị yếu là chính, một số khác chúng tôi sử dụng bản điện tử ấn Tứ Khố toàn thư của Văn Uyên các, số quyển và số tờ là  các bản này. về tư liệu Phật giáo, chúng tôi sử dụng bản in Đại chính tân tu Đại tạng kinh, viết tắt là ĐTK. Số quyển và số tờ đều dẫn theo bản in đó.

Từ lúc xuất bản lần đầu cho đến nay, đã đúng một phần tư thế kỷ. Có một bản dịch Mâu Tử ra tiếng Anh dưới nhan đề How Master Mou removes our doubts do John P. Keenan thực hiện và Stata University of New York Press, Albany, Mỹ, xuất bản năm 1994. Điểm đặc biệt của bản dịch này  là phương pháp tiếp cận vấn đề Mâu Tử từ góc độ  phê bình văn học theo lối giải thích  học cơ cấu luận (Structuralist hermeneutics) của Seymour Chatman. Đây là một cách tiếp cận mới nhưng vẫn chưa ra khỏi quan điểm cho rằng Mâu Tử là một tác phẩm Trung Quốc, rất khác xa với quan điểm của chúng  tôi nêu ở trong cuốn sách này.

Do thế, trong lần in này, chúng tôi cố gắng thu thập toàn bộ  những dật văn của Mâu Tử Lý hoặc Luận được trích dẫn rải rác đó đây trong các tác phẩm Phật giáo Trung  Quốc. Việc này, một mặt nhằm cho thấy các dị biệt giữa những truyền bản và mặt khác, nhằm giúp ta có ý niệm rõ hơn về diện mạo nguyên thủy có thể của Lý hoặc luận. Đặc biệt thông tin về cuộc đời Đức Phật có một số sai khác, chẳng hạn, trong bản Hoằng minh tập hiện nay, ta không có chỉ điểm nào về thời điểm Đức Phật thành đạo, trong khi trích dẫn của Ngọc Chúc bảo điển lại ghi là ngày  mồng 8 tháng 4…

Vạn Hạnh

Cuối đông năm Bính Tuất (2006)

Lê Mạnh Thát