Thể chế công ở Việt Nam-Thế kỷ XVIII (bìa cứng)

"Kể từ khi xuất bản lần đầu tiên bằng tiếng Pháp vào năm 1969, Thể chế công ở Việt Nam thế kỷ XVIII của Đặng Phương Nghi nhanh chóng trở thành tài liệu tham khảo không thể thiếu đối với các học giả nghiên cứu lịch sử Việt Nam (Đại Việt) trước khi nhà Nguyễn (1802-1945) ra đời. Sách này tổng hợp tài liệu từ nhiều nguồn trong nước (Hán Nôm, quốc ngữ) và châu Âu nhằm soi sáng tổ chức chính trị, quân sự từ trung ương đến địa phương (trấn, huyện). Đây là công việc phức tạp vì vấn đề không phải là nghiên cứu một hệ thống chung mà là hai hệ thống ở hai lãnh thổ tự trị. Ở đây chúng tôi xin nhấn mạnh rằng nghiên cứu kết thúc với cuộc nổi dậy của Tây Sơn bởi vì, như tác giả viết, “Trong những năm nội chiến từ 1776 đến 1788, mọi thứ đều rối bời, luật lệ chỉ còn trên giấy và công lý gần như biến mất” (Đặng Phương Nghi, 2025 [1969]: 209)" - Olivier Tessier

"Một số nhà làm luật của Trịnh, Nguyễn và Tây Sơn thật sự tinh thông việc nước, lại có lòng chân thành thương dân, và điều này được thể hiện qua các quyết định của họ, song những con người thời ấy nói chung không mấy đồng tình, đồng cảm với đường lối của nhau. Các quan mà nhiệm vụ được chính quyền trung ương giao là triển khai thực thi các luật lệ thì lại không đủ uy tín và sức thuyết phục để làm cho dân tuân thủ lề luật do họ tỉ mỉ quá mức cần thiết, quá bị trói buộc trong lề thói, và nói chung là thiếu hẳn thiện chí." - Đặng Phương Nghi