Willard Van Orman Quine (1908 - 2000) là một trong những triết gia có ảnh hưởng sâu rộng nhất của thế kỷ XX, đặc biệt trong truyền thống triết học phân tích Anh-Mỹ. Ông được biết đến như một nhân vật đã nối kết logic học hình thức, triết học ngôn ngữ, và thuyết nhận thức tự nhiên hóa (Naturalized epistemology), đồng thời là người đặt nền móng cho nhiều cuộc tranh luận mang tính quyết định của triết học sau-Frege.
Tư tưởng của Quine đã ảnh hưởng tới nhiều lĩnh vực, từ ngữ nghĩa học hình thức, triết học khoa học, triết học tâm trí, khoa học nhận thức hiện đại. Dù đôi lúc bị xem là “duy nghiệm cực đoan”, Quine vẫn giữ một vị trí trung tâm trong triết học sau-Frege và là cầu nối quan trọng giữa các nhà logic đầu thế kỷ XX (Frege, Carnap) với các nhà triết học ngôn ngữ cuối thế kỷ (Davidson, Putnam, Kripke...).
Ông qua đời năm 2000 tại Boston, để lại một di sản triết học sâu sắc, sắc bén, và vẫn còn đầy sức sống trong nhiều cuộc tranh luận triết học đương đại.
---
Tập tiểu luận Từ một góc nhìn Logic (From a Logical Point of View, 1953) là một trong những đóng góp quan trọng nhất của triết học phân tích thế kỷ XX, và cũng là tác phẩm đưa tên tuổi Willard Van Orman Quine vượt ra khỏi khuôn khổ logic hình thức để bước vào những tranh cãi cơ sở của triết học ngôn ngữ, nhận thức, và tồn tại luận. Lần đầu tiên tại Việt Nam, hai tiểu luận then chốt trong tập sách này – “On What There Is" (Về những gì tồn tại) và "Two Dogmas of Empiricism" (Hai giáo điều của thế đứng kinh nghiệm) – đã được dịch giả Trần Đình Thắng dịch sang tiếng Việt.
Sự lựa chọn hai bài viết này không phải ngẫu nhiên: đây là hai trong số những văn bản gây ảnh hưởng sâu sắc nhất đến triết học hiện đại – từ triết học ngôn ngữ, tri thức luận, đến tồn tại luận (ontology) – đồng thời cũng là nơi Quine thực hiện cuộc phê phán triệt để đối với nền tảng của xu hướng kinh nghiệm phân tích mà ông từng kế thừa từ Carnap và những nhà duy nghiệm logic khác.
Trong “Về những gì tồn tại”, Quine đặt lại câu hỏi tưởng như đã cũ: “Có cái gì?, nhưng ông trả lời bằng cách phân tích cam kết tồn tại luận (ontological commitment) trong ngôn ngữ, cho thấy rằng mọi siêu hình học đều bắt nguồn từ cách ta phát biểu chắt (mệnh đề). Câu hỏi tồn tại luận vì thế không chỉ là chuyện của “thế giới ngoài kia”, mà là vấn đề của cú pháp và ngữ nghĩa – một bước ngoặt siêu ngữ (metalinguistic turn).
Trong “Hai giáo điều của thế đứng kinh nghiệm”, Quine thực hiện cuộc giải cấu (deconstruction) nền tảng của triết học phân tích thời bấy giờ bằng cách tấn công vào hai niềm tin đã được mặc nhiên thừa nhận: phân biệt giữa chắt phân tích và tổng hợp, và lập trường quy gọn ý nghĩa về dữ liệu cảm giác. Bằng một lập luận vừa kỹ thuật vừa sắc bén, Quine cho thấy mọi kiến thức – kể cả logic và toán học – đều nằm trong một mạng lưới điều chỉnh lẫn nhau, không có chân lý nào nằm riêng rẽ bên ngoài hệ thống.
Đảm bảo chất lượng
Miễn phí vận chuyển
Mở hộp kiểm tra nhận hàng
Cam kết 100% chính hãng
Miễn phí giao hàng từ 250k (nội thành HCM), và từ 500k (ngoại thành HCM và tỉnh)
Hỗ trợ từ thứ 2 đến thứ 7 (8h - 18h)
Hoàn tiền
111%
nếu hàng giả
Mở hộp
kiểm tra
nhận hàng
Đổi trả trong
7 ngày
